Ondervoeding
Ondervoeding is een onderwerp dat vaak onderbelicht is. Toch het is een serieuze kwestie die veel mensen treft. Ondervoeding komt veel voor onder ouderen en kwetsbare groepen. Ondervoeding kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, een verminderde kwaliteit van leven en zelfs een verhoogd risico op complicaties. In deze blog gaan we dieper in op wat ondervoeding is, de symptomen, oorzaken en vooral hoe wij als diëtist je hierbij kunnen helpen.
Wat is ondervoeding?
De European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (ESPEN) omschrijft ondervoeding als ‘een acute of chronische toestand waarbij een tekort of disbalans van energie, eiwit en andere voedingsstoffen leidt tot meetbare, nadelige effecten op lichaamssamenstelling, functioneren en klinische resultaten’. (Sobotka 2011, Cederholm et al. 2017).
Voor een wat simpelere uitleg kunnen we zeggen dat ondervoeding ontstaat wanneer het lichaam niet genoeg voedingsstoffen binnenkrijgt om goed te kunnen functioneren. Dit kan bijvoorbeeld komen door een te kort aan calorieën, eiwitten, vitaminen of mineralen.
Wist je dat mensen met overgewicht ook ondervoed kunnen zijn? Dit lijkt misschien verrassend, maar het is een zeer belangrijk aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien. Ondervoeding betekent namelijk niet altijd dat iemand te weinig het; het kan juist ook betekenen dat de voeding niet de juiste voedingsstoffen bevat.
Het is dus essentieel om bij ondervoeding niet alleen naar gewicht te kijken, maar ook zeker naar de kwaliteit van de voeding.
Oorzaken van ondervoeding:
Er zijn verschillende oorzaken waardoor mensen ondervoed kunnen raken.
Zo kan het zijn dat iemand door ziekte tekorten op loopt. Aandoeningen zoals bijvoorbeeld kanker, COPD of maag-darmziekten kunnen bijvoorbeeld de eetlust verminderen en/of de opname van voedingsstoffen verstoren.
Daarnaast kunnen bijvoorbeeld ook sociale en psychologische aspecten zoals eenzaamheid, depressie of een gebrek sociale ondersteuning ervoor zorgen dat iemand minder gaat eten en daardoor tekorten op loopt.
Ouderen hebben vaak te maken met een verminderde eetlust, kauwproblemen of slikklachten. Ook dit zijn oorzaken waardoor ondervoeding kan ontstaan.
Als laatst is ook de beperking in financiële middelen een belangrijke oorzaak bij het ontwikkelen van ondervoeding. Voeding met de juiste voedingsstoffen is over het algemeen wat duurder dan voedingsmiddelen met minder goede voedingsstoffen. Mensen met beperkte financiële middelen hebben daardoor soms minder toegang tot producten met de juiste voedingsstoffen.
Gevolgen van ondervoeding:
Ondervoeding kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid. Onderzoek toont aan dat ondervoeding verband houdt met een langzamer herstel en meer complicaties. Een tekort aan voedingsstoffen, vaak in combinatie met ziekte en inactiviteit, leidt onder andere tot verlies van spiermassa. Hierdoor kan zowel de algehele conditie als het immuunsysteem verzwakken.
Doordat zowel de conditie als het immuunsysteem verzwakt, genezen ondervoede mensen slechter. Dit kan leiden tot langere ziekenhuisopnamen en minder effectieve medische behandelingen. Dit is niet alleen vervelend voor de mensen zelf, maar het verhoogd ook de druk op de zorg(kosten).
Symptomen van ondervoeding:
Het herkennen van ondervoeding bij jezelf of bij mensen uit je omgeving is cruciaal. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:
– Ongewild gewichtsverlies
– Vermoeidheid en zwakte
– Verminderde spierkracht en spiermassa
– Slechte wondgenezing
– Concentratieproblemen
Als je deze symptomen bij jezelf of bij iemand anders opmerkt, is het belangrijk om actie te ondernemen.
De rol van de diëtist bij ondervoeding:
Wij als diëtisten kunnen een cruciale rol spelen bij het voorkomen en het behandelen van ondervoeding. Zo kunnen wij voedingsadvies op maat maken, waarbij we een persoonlijk voedingsplan maken dat is afgestemd op jouw specifieke behoeften, voorkeuren en eventuele medische voorwaarden.
Ook kunnen wij je informatie geven over het belang van voeding en hoe je gezonde en bewuste keuzes kunt maken, zelf met beperkte middelen.
We volgen je voortgang en passen vervolgens het eerder opgestelde voedingsplan aan indien nodig. Dit zorgt er voor dat je op het juiste pad blijft richting herstel. Daarnaast werken wij ook samen met bijvoorbeeld (huis)artsen en andere zorgprofessionals om een brede benadering van je gezondheid te waarborgen.
Conclusie
Ondervoeding is dus een serieus probleem dat niet over het hoofd gezien mag worden. Het herkennen van de symptomen en het zoeken naar hulp is cruciaal voor het herstel en een betere kwaliteit van leven. Als je denkt dat jijzelf of iemand in je omgeving te maken heeft met ondervoeding, neem dan contact op met onze diëtistenpraktijk. Samen kunnen we werken aan een gezonder leven!
Heb je vragen over ondervoeding of wil je een afspraak maken bij Diëtistenpraktijk Rinket in Enschede? Neem gerust contact met ons op, wij helpen je graag verder!