Koolhydraten
In deze blogreeks nemen we de populairste voedingshypes onder de loep. We duiken in de wetenschap, scheiden feiten van fabels en helpen je om beter onderbouwde keuzes te maken. Want niet alles wat viraal gaat, is ook gezond!
Met vandaag in de spotlights: Koolhydraten.
Een onderwerp dat niet alleen nu in de tijd van social media erg populair is, maar waar eigenlijk al sinds jaar en dag discussies over zijn. Laatst kreeg Anouk tijdens een consult nog de opmerking van een cliënt: ‘Maar koolhydraten zijn toch slecht voor je? Ik dacht dat je juist dik werd van het eten van koolhydraten!’.
Voordat we daar een uitspraak over kunnen doen is het goed om eerst eens wat dieper in te gaan op wat koolhydraten eigenlijk zijn . Koolhydraten zijn naast vetten en eiwitten een van de drie macronutriënten. Ze vormen de belangrijkste energiebron voor ons lichaam.
Koolhydraten komen voor in verschillende voedingsmiddelen, zoals brood, rijst, pasta’s en aardappelen. Maar ook in fruit, fruitsap en bepaalde groentesoorten zoals kool of pompoen. In melk(producten) zit lactose, wat ook een vorm van koolhydraten is. En daarnaast bevatten bijvoorbeeld koek, snoep en frisdrank ook koolhydraten.
Ons lichaam zet koolhydraten om in glucose, een essentiële brandstof voor onze hersenen en spieren.
Maken koolhydraten je dan dik?
Een kort antwoord op deze vraag is: Nee, koolhydraten maken je niet dik.
Gewichtstoename treedt op wanneer je meer calorieën eet dan je verbrand, ongeacht of die calorieën afkomstig zijn van koolhydraten, vetten of eiwitten. Het is dus niet het macronutriënt zelf die het probleem vormt, maar een calorie-overschot.
Het grootste deel van de koolhydraten uit je eten en drinken worden verbrand en gebruikt voor energie. Maar eet je veel koolhydraten en krijg je daardoor meer calorieën binnen dan je verbruikt, dan wordt dit omgezet in vet en kan dit dus zorgen voor gewichtstoename. Maar dit werkt hetzelfde voor vetten en eiwitten. Een teveel aan calorieën, of dit nou uit koolhydraten, vetten of eiwitten komt, leidt dus altijd tot een toename van lichaamsvet.
Naast dat koolhydraten energie leveren, zijn ze voor nog meer dingen belangrijk. Vezelrijke koolhydraten ondersteunen een gezonde darmflora en bevorderen een goede stoelgang. Daarnaast draaien je hersenen grotendeels op glucose, wat bijdraagt aan focus en het cognitief functioneren.
Het is goed om te weten dat niet alle koolhydraten gelijk zijn. Sterk bewerkte en suikerrijke koolhydraten zoals, koekjes, frisdrank en witbrood leiden tot snelle pieken in je bloedsuikerspiegel en een verhoogde eetlust.
Daarentegen dragen complexe koolhydraten uit volkorenproducten, groenten en peulvruchten bij aan een verzadiging en een stabiele energievoorziening.
Het is dus goed om de ene koolhydraat van de andere koolhydraat te kunnen onderscheiden. Volkorenproducten zoals volkorenbrood, zilvervliesrijst en volkorenpasta, maar ook peulvruchten, groenten en fruit zijn koolhydraatbronnen die zorgen voor een lang gevoel van verzadiging en passen dus prima binnen een gezond voedingspatroon.
Je doet er goed aan om de inname van sterk bewerkte producten met veel toegevoegd suiker te beperken. Het gaat dan dus voornamelijk om producten als koek, snoep, gebak, frisdrank etc. Deze zorgen dus voor snelle pieken in je bloedsuikerspiegel en verzadigen minder lang en goed.
Dit geldt ook voor bijvoorbeeld witte pasta’s, witbrood en witte rijst.
Wil je het dus goed doen? Kies dan bij voorkeur vaker voor de volkoren en vezelrijke koolhydraatproducten en minder vaak voor de witte of suikerrijke koolhydraatproducten.
Combineer je koolhydraten met een eiwitbron en gezonde vetten voor een langdurig verzadigd gevoel.
Concluderend kunnen we dus zeggen dat koolhydraten echt niet de vijand zijn, hoe vaak en hoe lang dit soms ook al beweert wordt.
Ze zijn een belangrijke bron van energie en passen binnen een gezond en volwaardig eetpatroon, mits je gaat voor de juiste koolhydraatproducten.
Het probleem van gewichtstoename zit hem dus niet in de koolhydraten zelf, maar in een overmatige inname van calorieën en vaak een gebrek aan balans in de voeding.
Laat je dus niet meeslepen door die ene TikTok-trend of die ene tante die zegt dat koolhydraten slecht voor je zijn, maar baseer je keuzes op feiten in plaats van hypes.